Zeker negen katten zijn in Polen doodgegaan aan de gevolgen van vogelgriep, een ziekte die over het algemeen vooral wilde vogels raakt. Nederland telt ongeveer 2,9 miljoen huiskatten. Moeten we ons ook hier zorgen maken?
In Polen werden elf dode katten getest op het H5N1-virus, de vogelgriepvariant die ook in Nederland dominant is. Negen van de onderzochte katten, afkomstig uit drie verschillende steden, bleken besmet.
"Katten zijn erg bevattelijk voor vogelgriep en kunnen er erg ziek van worden en eraan doodgaan", vertelt viroloog en vogelgriepdeskundige Thijs Kuiken. Viroloog Marion Koopmans beaamt dat – hoewel het niet veel voorkomt – het niet de eerste keer is dat besmettingen bij katten worden gemeld.
Vogels eten
In de meeste gevallen raken katten besmet met het virus door zieke vogels te eten. Volgens Kuiken gaat de vogelgriep vooral rond bij de kokmeeuw, een veelvoorkomende meeuwsoort die te vinden is in zowel kustgebieden als in steden met grachten en sloten. "Het is dus ook niet uitgesloten dat katten daarmee in aanraking komen", zegt Kuiken.
Een kokmeeuw, vermoedelijk aan de vogelgriep overleden. © Sander Koning / ANP / Hollandse Hoogte
Volgens Koopmans is het nog niet helemaal duidelijk of de katten in Polen besmet zijn geraakt door contact met zieke vogels, of door andere katten. "Dat is een belangrijk verschil. Dat tweede is nog niet gezien, maar wordt natuurlijk wel onderzocht."
Als je in een gebied woont waar vogelgriep voorkomt, is het verstandig om je kat binnen te houden om contact met geïnfecteerde vogels te voorkomen. Ook bij het uitlaten van je hond is het belangrijk om het dier weg te houden bij dode of zieke wilde vogels.
Je hoeft je niet meteen zorgen te maken dat je kat besmet raakt met het vogelgriepvirus, die kans is namelijk erg klein. Mocht je kat toch bepaalde symptomen vertonen, neem dan contact op met de dierenarts.
Waar moet je op letten?
Er zijn verschillende symptomen bij katten en honden waar je een mogelijke besmetting met de vogelgriep aan kunt herkennen:
- De meest karakteristieke symptomen zijn zogenaamde hersenverschijnselen. Het dier trilt dan bijvoorbeeld met zijn kop of loopt in cirkels. Vogelgriep kan een kat of hond ook sloom maken.
- Katten of honden kunnen ook te maken krijgen met luchtwegverschijnselen. Bijvoorbeeld ademhalingsproblemen, versneld ademhalen, hoesten of niezen. Die symptomen zijn minder karakteristiek voor vogelgriep dan de hersenverschijnselen.
- Sommige dieren krijgen te maken met spierspasmen.
Bron: viroloog Thijs Kuiken, Marion Koopmans en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).
Menselijk contact
De kans op menselijke besmetting is bij het vogelgriepvirus heel klein. Kuiken noemt als voorbeeld mensen die helpen met het ruimen van besmette pluimveebedrijven. "Bij die mensen is het virus nooit vastgesteld, net als het overgaan van katten op mensen."
Maar in theorie kunnen mensen weldegelijk besmet raken met het vogelgriepvirus. Volgens viroloog Kuiken gaat een besmetting van kat tot mens door direct contact met de kat. "Bijvoorbeeld doordat je in aanraking komt met luchtweguitvloeiselen zoals speeksel of snot van een zieke kat."
Net als Kuiken, zegt viroloog Koopmans dat mensen maar heel zelden besmet raken met vogelgriep. "Redenen om aan te nemen dat dat verandert zijn er niet op dit moment", zegt Koopmans. "Maar het is wel reden om het goed in de gaten te houden."
Desalniettemin is het verstandig om voorzichtig te zijn wanneer je kat verschijnselen laat zien die passen bij de vogelgriep. Het is sowieso altijd goed om na contact met dieren en in het algemeen je handen te wassen. "Geen risico bestaat niet", zegt Koopmans.
